نكات دینی باهوش شدن فرزند
چند نکته دینی برای آنکه فرزندمان باهوش شود
«این بچه از سنش بیشتری می‌فهمد» این جمله را هر از گاهی از این و آن می‌شنویم تا نشانه‌ای باشد برای بچه‌هایی که زیادی باهوشند. خیلی از ما دوست داریم چنین فرزند باهوشی داشته باشیم.
«این بچه از سنش بیشتری می‌فهمد» این جمله را هر از گاهی از این و آن می‌شنویم تا نشانه‌ای باشد برای بچه‌هایی که زیادی باهوشند. خیلی از ما دوست داریم چنین فرزند باهوشی داشته باشیم و از ذوق و شوق برای این و آن تعریف کنیم که «دخترم شاگرد اول مدرسه است»، «پسرم فوق لیسانس یا دکترا دارد» و کلی از این حرف‌ها. داشتن چنین فرزندی کار چندان سختی نیست. کافی است چند نکته کلیدی را رعایت کنید: از خواندن قرآن گرفته تا انتخاب همسر و تغذیه درست.
1- موقع انتخاب همسر، دقت کن!
برای داشتن فرزند باهوش، لازم است موقع انتخاب همسر دقت کرد چرا که پدر و مادر، هردو در شکل‌گیری شخصیت و حتی هوش و استعداد جنین نقش دارند. احادیث فراوان و روایات بسیاری از ائمه معصومین (علیهم‌السلام) وجود دارد که در مورد مسئله انتخاب همسر به قصد داشتن فرزندان و نسلی هوشمند سالم و صحیح تاکید دارند. این نکته نشان می‌دهد که فرزندان، هوش و ذکاوت را از پدر و مادر به ارث می‌برند. البته باید توجه داشت که عوامل محیطی هم بر هوش، موثر خواهند بود.
در جلد سوم کتاب «تفصیل وسایل الشیعه» از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است که می‌فرمایند: «از ازدواج با زنان کم‌هوش خودداری کنید، چرا که مصاحبت با آنان، ناگوار و فرزندی که از آنان متولد می‌شود کم‌هوش است».
همچنین روایتی از امام صادق (ع) در این زمینه مشخص می‌کند که ویژگی‌ها و خصوصیات ذاتی، هوشی و ذهنی انسان از طریق وراثت به فرزندان و نسل او منتقل می‌شود. نکته قابل توجه این است که از نگاه پیامبر اسلام (ص)، انسان باید همسری انتخاب کند که علاوه بر داشتن هوش و ذکاوت، دین‌دار باشد؛ چرا که به گفته رسول‌الله (ص) دین‌داری شیوه عاقلان است.
تأثیر دین‌داری بر هر یک از والدین بر هوش و عقل کودک آنان مشخص است. در حدیثی که در جلد دوم کتاب «محجه البیضاء» آمده، پیامبر اکرم (ص) فرموده‌اند: «با زن نباید به خاطر زیبایی و مال و ثروتش ازدواج کرد. اگر ایمان نداشته باشد، ممکن است همین زیبایی، او را به پستی و ابتذال بکشد. همچنین، مال بدون ایمان هم ممکن است او را یاغی و سرکش سازد. با زن فقط به خاطر ایمان و دینش ازدواج کن». این موضوع در تحقیقات و بررسی‌های علمی نیز تایید شده است. به عنوان مثال، در تحقیقاتی که از دانشجویان دانشگاه آکسفورد و پدران آنان که در همان دانشگاه درس می‌خواندند انجام شده، به این نتیجه رسیده‌اند که بسیاری از ویژگی‌ها و خصوصیات اخلاقی و روانی از پدر و مادر به فرزند به ارث می‌رسد. بنابر این، میان پدر و فرزند از نظر ویژگی‌های اخلاقی و ذهنی و همچنین میزان هوشمندی، ارتباط هست.
2- قرآن بخوانید
در روایات بسیاری در کتب معتبر دینی از جمله «بحارالانوار»، به مادران باردار سفارش شده حتی‌الامکان در زمان بیداری و هنگام خوابیدن با وضو باشند. طبیعی است که یاد خداوند باعث آرامش قلب و ذهن آنان می‌شود و بر فرزندی که در شکم دارند نیز اثر مثبت خواهد گذاشت و او را از لحاظ ذهنی و روانی، فردی آرام و باطمانینه می‌کند.
همچنین سفارش شده است که مادر در طول دوران بارداری، در خواندن قرآن کریم مداومت داشته باشد. این کار، علاوه بر این که بر خلق و خو و ظاهر زیبای فرزندش اثر می‌گذارد، هوش و ذکاوت او را نیز افزایش خواهد داد. در این مورد، علاوه بر تلاوت کل سوره‌های قرآن کریم، بر خواندن سوره‌های مبارکه حشر، حدید و مریم تاکید بسیار شده که بر هوش نوزاد اثرگذار است. همچنین در کتاب «بحارالانوار» از امام محمدباقر و امام جعفر صادق (علیهما‌السلام) روایت است که ذکر و یاد خداوند توسط مادر باردار، بر میزان هوشمندی و رشد عقلی کودک تأثیر می‌گذارد.
3- سلامت والدین
سلامت پدر و مادر از لحاظ روحی و روانی و همچنین سلامت جسمی آنان، بدین معنی که وقتی قصد فرزنددار شدن دارند، از نظر جسمی بیمار نباشند، بر سلامت روح و ذهن فرزند، تأثیرگذار خواهد بود. همچنین خستگی، ترس و اضطراب برای مادر باردار خطرناک است و بهتر است در موقعیت‌هایی که او را آزار می‌دهد قرار نگیرد. از سوی دیگر، ورزش کردن مادر باردار، نکته‌ای است که امام محمدباقر و امام صادق (علیهما‌السلام) بر آن تاکید داشته‌اند. این احادیث در کتاب «بحارالانوار» آمده‌اند.
تحقیقات و بررسی‌های علمی ثابت کرده خانم‌های بارداری که در هفته سه بار ورزش می‌کنند، می‌توانند فرزندانی به دنیا بیاورند که از قدرت هوش و حافظه بهتری برخوردار باشند. در عین حال، قرار گرفتن در موقعیت‌های آرامش‌بخش بر هوش و ذکاوت جنین اثرگذار خواهد بود. همچنین نگاه کردن مادر در دوران بارداری به سبزه و دریا خوب است و در کتاب‌های دینی از جمله «بحارالانوار» بر آن تاکید شده.
4- غذای حلال بخورید
تغذیه انسان از نظر دین مقدس اسلام، هم از لحاظ مادی مورد توجه است و هم از لحاظ معنوی. تأثیر غذای حلال بر زن و مرد، تا اندازه‌ای است که علاوه بر اینکه در معنویت و خلق و خوی خود آنان نقش دارد، بر فرزندی که در آینده از آن‌ها متولد می‌شود هم اثرگذار خواهد بود. به همین دلیل توصیه شده که همه افراد، به خصوص زنان باردار مراقب تغذیه خود باشند.
در کتاب «بحارالانوار» در روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است: «غذایی که مادر در دوران بارداری مصرف می‌کند، از نظر حلال یا حرام بودن، بر هوش و ذکاوت فرزندی که در شکم دارد اثرگذار است». بنابر این، کسی که می‌خواهد فرزندش دارای هوش و استعداد خوبی باشد، باید در خوردن غذا دقت کرده و از غذای حرام اجتناب کند. حتی در روایات اسلامی تاکید شده که مادر باردار از خوردن غذایی که به حلال یا حرام بودن آن شک دارد، پرهیز کند. جالب این است که اهمیت تغذیه پدر و مادر در هوش نوزاد آنان بر اساس تحقیقات علمی ثابت شده است. باید توجه داشت که این دستورات در دوران شیردهی نوزاد و همچنین در تمام دوران رشد او مورد توجه باشد؛ بدین معنا که پدر و مادر در تمام مراحل رشد فرزند خود باید مراقب تغذیه باشند تا هوش و استعداد او با مصرف غذای حرام به خطر نیفتد.
5- غذاهای طبیعی یادتان نرود
خوردن میوه‌ها و غذاهای ساده و طبیعی توسط مادر باردار، یکی دیگر از مواردی است که اسلام و همچنین تحقیقات علمی می‌گویند اثر بسیاری در هوش و استعداد دارند. بنابراین مادر باردار باید از حبوبات و لبنیات به میزان لازم استفاده و از خوردن غذاهای به اصطلاح فست فود که عمدتاً در مجاورت اشعه پخته می‌شوند، پرهیز کنند.
در روایات اسلامی در مورد خوردن خرما و عسل در دوران بارداری بسیار تاکید شده است، چرا که موجب افزایش هوش جنین می‌شود. در روایتی به نقل از پیامبر اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) آمده است: «زن‌ها در موقع حمل و بعد از آن خرما بخورند، زیرا فرزندانشان را باهوش و ذکاوت و با حلم و حوصله می‌کند».
بر اساس روایات اسلامی، خوردن کندر نیز بر هوش و ذکاوت جنین موثر است. در کتاب «مکارم‌الاخلاق»، حدیثی به نقل از امام رضا (ع) آمده که فرموده‌اند: «خوردن کندر توسط زن باردار، موجب زیادی عقل بچه، پاکی دل، دانایی و شجاعت پسر و خوش‌خو و نیکو شدن دختر می‌شود». در حدیث دیگری در خصوص تأثیر کندر بر جنین آمده است: «به زنان حامله، کندر بخورانید، چرا که کندر در شکم مادر، غذای طفل شده، دلش را محکم و تحملش را زیاد می‌کند». مادران باردار باید در خصوص میزان استفاده از کندر مشورت کنند. در این خصوص می‌گویند مصرف کندر را از میزان کم شروع کنید و به مرور زمان، مصرف آن را به روزی یک تکه کوچک برسانید.
همچنین به مادران باردار توصیه شده در طول بارداری، «به» مصرف کنند تا هوش فرزندانشان افزایش یابد. در کتاب «مکارم الاخلاق» به نقل از امام رضا (ع) آمده است: خوردن «به»، عقل و هوش را زیاد می‌کند». از سوی دیگر، تحقیقات علمی ثابت کرده در صورتی که مادر در دوران بارداری خود ماهی و روغن ماهی مصرف کند، فرزند او باهوش خواهد شد. همچنین عواملی مانند سیگار، مواد مخدر، مصرف داروهای غیرمجاز در دوران بارداری، کم کاری تیروئید، کم‌خونی و فقر شدید آهن و کمبود ناشی از اسیدفولیک، موجب کاهش میزان هوش و حافظه جنین می‌شود.
منبع: نشریه همشهری آیه شماره 4/مرداد 91
